Teknolojik gelişmeler ile birlikte, günlük hayatta sürekli olarak veri üretilmekte ya da veriye ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, 2020 yılında üretilecek verinin, bugüne oranla 2-3 kat fazla olacağı tahmin edilmektedir.

Kişisel ve ticari verilerin hızlı artışı; verilerin depolanması, depolama alanlarının artması ve bunların yönetilmesi gibi süreçlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Günümüzde bazı işletmeler, veri merkezlerini kendi bünyelerinde kurarken, bazıları da uzaktan erişim ve saklama kolaylığı sağlamasından ve yatırım maliyetlerini azaltması bakımından verilerini sunucu veya bulut hizmetleri veren merkezlere taşımayı tercih etmektedirler. Bu tip veri merkezleri, özellikle firmalara sağladıkları saklama alanı, ekipman, donanım ve sunucu kiralama hizmeti ile orta ölçekte bilişim teknolojisi kullanan firmalar arasında yaygınlaşmaya başlamıştır.

Veri merkezleri genel olarak veri depolama, yedekleme, kurtarma, veri ve ağ yönetimi gibi hizmetler sunmaktadır. Kullanıcıların ve veri merkezi sahiplerinin farklılığına göre veri merkezlerinde sunulan hizmetler de çeşitlilik göstermektedir. Ülkemizde bu hizmetlerden en çok kullanılanlar barındırma hizmetleridir. Sıralayacak olursak:

1. Barındırma (hosting); sunucu ve veri depolama birimlerinin kullanılması
2. Sunucu barındırma (co-location); ilgili firmanın bilgi teknoloji sistemlerinin veri merkezine kurulması ve veri merkezinin fiziksel altyapısını ve ağ altyapısını kullanılması
3. Sunucu kiralama (dedicated-hosting)

Ülkemizde, barındırma hizmetleri öncelikli olarak değerlendirilmekte ve buna bağlı olarak veri merkezlerinin artırılması konusunda büyük çalışmalar yapılmaktadır. Fakat bu çalışmaların daha da artması için Veri Merkezlerinin en önemli gider kalemlerinden olan elektrik harcamaları için indirimli elektrik tariflerinden faydalanmaları hatta bazı durumlarda muaf tutulabilmeleri sağlanmalıdır. Yapı malzemeleri, mekanik ve elektrik donanımlar, IT donanım ve yazılım alımları üzerindeki ve satışlara doğrudan uygulanabilecek vergi indirimleri veri merkezlerine tanınabilecek çeşitli vergi teşviklerinden bir kaçıdır.

Veri merkezi işletmecilerinin operasyonel sorunları, hizmetlerin yatırım ve operasyonel maliyet kalemlerinin yüksek olması, yasal süreçler nedeniyle risk yaratabildiğinden, veri merkezi seçerken aşağıdaki husular çok önem kazanmaktadır:

• Veri merkezinin konumu ve imkanları
• Veri merkezinin finansal durumu
• Esneklik ve büyüme kapasiteleri
• Kurulum süreçleri
• Uptime oranları ve güvenilirlik
• Müşteri destek hizmetleri
• Güç kullanımı ve enerji verimliliği

Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Veri Merkezi Çalışma Grubu Başkanı İlyas Turgut bu konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Mobil ağlardan veriye erişimin artışı, görüntülü iletişim ve bulut bilişimin büyümesi sebebi ile veri merkezlerinin daha da hızlı büyümesi gerekliliği ortaya çıkıyor. Türkiye’nin, dünya ortalamasında bir veri merkezi alanına sahip olması için, toplam veri merkezi alanını 4 kat artırması ve toplam veri merkezi alanını yaklaşık olarak en az 400 bin m² seviyelerine yükseltmesi ve hedefini dünya ortalamalarını yakalamaktan çok daha öteye taşıması gerekiyor. Yeni inşa edilen veri merkezlerinde en önemli kriterler, yüksek erişilebilirlik ve güvenlik eğilimleri olarak devam ederken, 2020 yılında, bulut bilişim trafiğinin, veri merkezi trafiğinin %92’sini oluşturacağı tahmin ediliyor.” şeklinde görüşlerini iletmiştir.

Yukarıda belirtilen kriterlere uygun olarak, üst segment standartlara göre tasarlanan İşNet Veri Merkezleri'nin kaynak planlaması, elektrik, iklimlendirme, network sistemlerinin 2N+1 aktif yedekli olarak çalışması öngörülmüştür. Ayrıca İşNet Veri Merkezinde bulunan fiziksel ve elektronik güvenlik sistemleri, su baskını ve yangın algılama ve söndürme sistemleri hizmetin kesintisiz sağlanmasını mümkün kılmaktadır.

Sunucu Barındırma servislerinin, bir çok ayrıcalıklı hizmet ile birlikte sağlandığı İşNet Veri Merkezi’nde enerji, iklimlendirme, yangın/su baskını koruma ve elektronik güvenlik altyapıları tüm büyük veri merkezleri gibi en üst düzeyde sunucu barındırma hizmetleri sağlamaktadır.

Ahmet Ersin YILDIRIM

İşNet Teknoloji, Operasyon ve Strateji Direktörlüğü

Proje Yöneticisi